Waar kan en moet het een tikkie (van 15 miljoen) minder en waar echt niet? De vraag die ons al weken bezig houdt, naast de vele andere onderwerpen natuurlijk. Gemeenten krijgen naar verwachting vanaf 2026 minder geld vanuit het rijk voor hun werkzaamheden. Dat betekent dat er bezuinigd moet gaan worden. In Apeldoorn noemen we dit traject Nieuw voor Oud. De gehele begroting is tegen het licht gehouden. Wat deden we altijd wat nu anders of beter georganiseerd kan worden, wat geld oplevert? Want we willen ook nieuwe ontwikkelingen laten plaatsvinden.
Mening gevraagd
Om een goed beeld te krijgen van wat er speelt en wat de behoefte is heeft de raad heeft hulp gevraagd aan de inwoners van Apeldoorn. Dit liep via het burgerpanel, een online enquête en meerdere interviews in de stad op zaterdagen. Afgelopen donderdag waren de verschillende maatschappelijke instellingen aan de beurt. Maar voordat we tijdens de PMA in gesprek gingen met de verschillende organisaties, was er eerst de mogelijkheid om mee te eten met ons. Dat leverde leuke gesprekken op met een verscheidenheid aan inwoners. Vervolgens was de PMA in blokken ingedeeld voor het gesprek met de maatschappelijke instellingen. Het was een beetje onwennig om met elkaar in gesprek te zijn zonder echt politieke discussies, maar erg waardevol bleek na afloop. We delen graag onze bevindingen met jullie.
Cultuur
Verschillende culturele instellingen, vertegenwoordigd door Jasper de Graaf van ACEC, hebben een open instelling in deze opgave. Hun boodschap is: praat met ons, laten we samen kijken wat er mogelijk is, want wij zullen ook ons steentje bij moeten dragen. Als elke organisatie dat doet, dan kom je samen een heel eind. Maar bepaal niet voor ons, laten we het samen doen. En tegelijk ook de oproep: denk goed na over de beslissingen, cultuur is iets wat je opbouwt met elkaar en waar iedereen van groeit. Gooi niet iets zomaar weg, wat niet te herstellen is.
Sport
Vanuit sport ging het over het zwembad in Loenen, kunstgrasvelden en bewegen in Apeldoorn. Duidelijk is dat alle organisaties dat prioriteit 1 vinden: beweging blijven stimuleren in Apeldoorn. Ontschotten en met elkaar overkoepelend kijken naar de mogelijkheden. De geldstromen liggen ingewikkeld, maar daar liggen wel kansen om te bezuinigen. Maar de oproep is helder: vergeet niet de breedtesport betaalbaar te houden. Wat het zwembad in Loenen betreft is de duidelijke oproep: als we hierop bezuinigen dan sluit het zwembad binnen 1,5 jaar. Het zit niet in het voorkeursscenario, maar toch willen zij ons dit signaal meegeven.
Openbare Ruimte
Bij het bespreken van de ombuigingsvoorstellen over de openbare ruimte uitten burgers en organisaties hun zorgen zo was het centrum management verbaasd over de verlaging van onderhoudsbijdragen voor de openbare ruimte, aangezien het al rommelig is en ze zijn bang dat de nieuwe bouwprojecten extra rommel veroorzaken. Het platform gehandicapten apeldoorn benadrukt het belang van groen onderhoud en goede bankjes voor ouderen. Het groenonderhoud in park berg en Bos wordt uitgevoerd door Actress. Accress geeft aan dat Berg en Bos het visitekaartje is van apeldoorn, met de beoogde voorstellen zou Berg en Bos vergelijkbaar worden met het Matenpark. De aanwezigen geven aan dat het geen probleem is als meldingen worden meegenomen in het onderhoudsplan en niet direct worden opgepakt, mits de situatie geen gevaar vormt en er duidelijk met de melder gecommuniceerd wordt.
Mobiliteit
Het beëindigen van gratis opladen in de parkeergarage levert de gemeente circa 200.000 euro per jaar op. Burgers stellen zelfs voor een marge toe te passen voor nog extra inkomsten. Ook de gratis laadplekken waar andere auto’s wel moeten betalen mogen betaald parkeren plaatsen worden volgens de aanwezigen. Er is ook geen weerstand om get vergunninghouders gebied uit te breiden voor een tweede auto. Het sponsoren van rotondes door bedrijven vind geen meerderheid in de zaal, dit oogt goedkoop en rommelig. Kies er dan voor om bijvoorbeeld bankjes te sponsoren met een mooie spreuk bijvoorbeeld.
Sociaal
Ruim 20 voorstellen om in het sociale domein besparingen te realiseren leverde veel suggesties maar ook enkele zorgen van de aanwezigen op. Vrijwilligers stonden een groot deel van de bijeenkomst centraal. De suggesties van de individuele organisaties onderstreepten noodzaak en positieve verwachtingen van het Netwerk Informele Zorg Apeldoorn (NIZA). Een koppeling van professionele inbreng en vrijwillige inzet in een breed veld van sociale ondersteuning van schuldhulpverening tot mantelzorg. De mantelzorg moet blijven, maar de onderbesteding kan er in de begroting wel vanaf. Veel meer mensen zal de KAP niet te bereiken. Breng vrijwilligers in positie in plaats van te bezuinigen, vragen de organisaties. Het stoppen van de financiële ondersteuning van de maatschappelijke stage wordt erg onverstandig gevonden vanwege de betrokkenheid van jongeren. Nog meer uitgaan van vertrouwen bij uitkeringsaanvragen wordt omarmt en onderstreept, de vraag is nog wel wat dat betekent voor de uitgaven van de gemeente. De aanwezigen vragen zich af of meebetalen aan de stadspas iets oplevert, is dat onderzocht? Ervaringen met ‘anders zelfstandig reizen’ laten volgens het gehandicapten platform zien dat het niet werk: niet doen! Zij wijzen er ook op dat het met name de middengroepen zijn die het moeilijkst hebben: zij moeten alles (en dat is veel) zelf opbrengen. De vraag waarom er wel veel vrijwilligers zijn en aan de andere kant een groot tekort aan georganiseerde personele inzet, leverde het ontnuchterende commentaar op: omdat niets moet.
Evenementen, citymarketing en toerisme
Dit onderwerp ging behoorlijk door elkaar heen, maar dat gaf wel een levendig gesprek met de organisaties. Het doel van ombuigen wordt door de organisaties gezien en gevoeld, maar de manier waarop is wisselend. De signalen die zij ons meegeven is duidelijk: wanneer je bezuinigt op evenementen heeft dit impact op Apeldoorn en de leefbaarheid. Evenementen brengen levendigheid in de stad. Het geeft een economische spin-off voor de middenstand. Evenementen dragen bij het vieren van de stad en geven Apeldoorn smoel. Maar kies dan voor lokale evenementen in plaats van de landelijke events in te kopen. Citymarketing draagt bij aan het positieve imago van Apeldoorn en is dus ondersteunend aan de activiteiten in de stad. De meeste organisatoren wijzen ons ook op de regeldruk die elk event heeft en voelt. Daar is wellicht ook winst te behalen. Een ander voorstel is de toeristenbelasting verhogen, dit voorstel wordt verdeeld ontvangen. Sommigen snappen deze maatregel, anderen vinden het juist afschrikken voor de toerist die overweegt naar Apeldoorn te komen.
Overige onderwerpen
Bij overige kwam ‘Binky’ inspreken. De gemeente heeft namelijk in het voorkeursscenario staan dat de boerderijdieren daar weg kunnen en wil dat deze worden vervangen door stadsdieren (vogels, salamanders etc) Zodat kinderen leren welke stadsdieren er zijn ze gaan herkennen. Binky wil best investeren in educatie, maar vraagt dan om meer tijd en extra investering. En dat is nou net niet de bedoeling van een bezuiniging.
Al met al waren het waardevolle gesprekken. Die ons veel stof tot nadenken geven. Tegelijkertijd hebben ze ons niet makkelijker gemaakt. Dit wordt nog een ingewikkeld proces en besluit.
